Si të kontrolloni ekspozimin

Për të kuptuar ekspozimin, mund të jetë e dobishme ta mendoni kamerën si një mjet për mbledhjen e dritës. Ekspozimi është thjesht sasia e dritës që lejojmë. Nëse lejojmë shumë pak dritë, atëherë fotografia do të jetë e errët ose e nënekspozuar. Më shumë se ç'duhet dhe mund të bëhet tepër e ndritshme ose e mbiekspozuar.

Drita e ambientit reflektohet nga objektet dhe sipërfaqet në një skenë dhe objektivi juaj e kanalizon përmes kamerës te sensori - kjo është ajo që krijon figurën. Në modalitetin Auto ose Scene, kamerat Canon janë shumë të mira në përcaktimin e volumit optimal të dritës për një ekspozim të ekuilibruar, por ne mund të kemi liri më të madhe krijuese nëse marrim vetë në dorë kontrollin.

Ka tre faktorë që na lejojnë të kontrollojmë ekspozimin, të njohur si trekëndëshi i ekspozimit. Së pari është apertura, ose madhësia e hapjes së objektivit që lejon dritën të kalojë dhe matet si f-numër.

Çdo lente ka një diapazon të parametrave të hapjes së diafragmës nga e madhe në të vogël. Aperturat e mëdha të diafragmës shprehen si numra të vegjël, si p.sh. f/2.8, duke lejuar më shumë dritë dhe duke krijuar një rreze të vogël qartësie (rritje e turbullimit pas pikës së fokusit). Hapjet e vogla të diafragmës përshkruhen me numra më të mëdhenj, si p.sh. f/16, duke lejuar më pak dritë dhe duke sjellë në fokus zona të mëdha nga plani i parë i skenës e deri te sfondi.

Faktori i dytë në trekëndëshin tonë të ekspozimit është shpejtësia e shkrehësit ose koha për sa lejojmë dritën të bjerë në sensor. Ashtu si uji që kalon përmes një rubineti, sa më gjatë ta mbajmë shkrehësin hapur, aq më shumë dritë kalon.

Shpejtësia e lartë e shkrehësit (sensori i hapur për një kohë të shkurtër) mund të jetë e dobishme për kapjen e veprimeve me shpejtësi të lartë, ndërsa një shpejtësi e ulët e shkrehësit (sensori i hapur për kohë të gjatë) mund të përdoret për efekte krijuese me turbullim të lëvizjes, si p.sh. gjurmët e dritës ose piktura me dritë.

Faktori i tretë në trekëndëshin tonë të ekspozimit është ISO. Kjo na lejon të rregullojmë se sa i ndjeshëm është sensori ndaj dritës. ISO më të ulëta si ISO100 rezultojnë në foto me cilësi më të mirë. ISO e larta e bëjnë sensorin më të ndjeshëm, ndaj do t'ju duhet më pak dritë për një ekspozim të saktë. Por kompensimi këtu është rritja e zhurmës së imazhit dhe në ISO shumë të larta cilësia e imazhit do të fillojë të ndikohet.

Si rregull, është më mirë të përdorni ISO më të ulët të mundshme, por kamerat moderne të Canon kanë rendiment të lartë ISO të klasit të lartë, ndaj mund të shkrepni me kënaqësi deri në ISO1600 ose më shumë dhe gjithsesi të kapni foto të detajuara bukur në dritë të ulët.

Tre faktorët kryesorë në ekspozimin tonë - apertura, shpejtësia e shkrehësit dhe ISO - funksionojnë së bashku, në mënyrë që kur ndryshoni një faktor, duhet ta balanconi me një tjetër nëse dëshironi të ruani të njëjtin ekspozim, ose t'ia lini kamerës ta kompensojë. Kështu mund të jetë e dobishme t'i mendoni si tri anët e një trekëndëshi. Rregulloni njërën nga anët dhe njëra ose të dy anët e tjera duhet të përshtaten gjithashtu, përveç nëse po përpiqeni t'i rrisni vetë me qëllim nivelet e ekspozimit.

Për shembull, rritja e shpejtësisë së obturatorit për të ngrirë aksionin e shpejtë mund të ulë më shumë ekspozimin e imazhit. Për ta kompensuar këtë, duhet të rrisni aperturën ose ISO. Ngjashëm, ulja e aperturës së shkrehësit për të rritur në maksimum fokusin para-mbrapa do të kërkojë një ulje të shpejtësisë së shkrehësit ose ISO. Filloni ta mendoni ekspozimin në këtë mënyrë dhe së shpejti do të kuptoni se ka një kombinim të gjerë cilësimesh që do të rezultojnë në një foto të ekspozuar në mënyrë të ngjashme, dhe se keni lirinë krijuese për të zgjedhur kombinimin e duhur për subjektin ose skenën tuaj.

Kamera juaj Canon e bën të lehtë këtë duke ofruar disa mënyra ekspozimi që ju lejojnë ta zhvendosni trekëndëshin e ekspozimit sipas një mënyre ose një tjetre. Në modalitetin Program (P), e kontrolloni ju ISO dhe kamera zgjedh si shpejtësinë e shkrehësit, ashtu edhe aperturën. Përdorni modalitetin Shutter priority (Tv) dhe mund të ndryshoni shpejtësinë e shkrehësit ndërsa lejoni kamerën tuaj të kujdeset për ekspozimin e përgjithshëm. Ngjashëm në modaliteti Aperture priority (Av) ju përcaktoni f-numrin dhe kamera cakton shpejtësinë e duhur të shkrehësit. Mund të zgjidhni Auto ISO ose ta caktoni ISO vetë. Në modalitetin Manual (M) mund të caktoni çfarëdo kombinimi aperture, shpejtësie shkrehësi dhe ISO që dëshironi.

Kamerat e EOS R System kanë gjithashtu një modalitet Flexible priority (Fv), i cili ju mundëson të kaloni midis kontrollit të aperturës, shpejtësisë së shkrehësit, kompensimit të ekspozimit dhe ISO brenda të njëjtit modalitet. Kur ndryshoni një cilësim, pjesa tjetër rregullohet automatikisht për të ruajtur ekspozimin e duhur, gjë që e bën kontrollin e ekspozimit shumë më të shpejtë dhe më të lehtë.

Përshtatja e ekspozimit në këtë mënyrë mund të përdoret për efekt krijues. Errësimi i fotove do të thellojë ngjyrat dhe do t'u japë pamjeve një ndjesi më atmosferike, veçanërisht në fotografinë e peizazhit. Rritja e ekspozimit do t'i ndriçoj hijet dhe do të krijojë një ndjesi më moderne.

Kllapat e ekspozimit ju mundësojnë shkrepjen e një skene me disa ekspozime për të zgjedhur në vijim ato që ju bëjnë më shumë punë. Zgjidhni midis ±1 dhe ±3 nivelesh në shkallën e ekspozimit dhe lëreni kamerën të bëjë rregullimet e nevojshme sipas cilësimeve tuaja.

Kur ka më pak dritë, mund të na duhet ta mbajmë shkrehësin hapur për më gjatë. Kjo ndonjëherë është një domosdoshmëri, dhe herë të tjera një zgjedhje krijuese për të lejuar turbullimin e lëvizjes brenda skenës, ndoshta për të turbulluar lëvizjen e ujit ose reve. Kamera duhet të qëndrojë plotësisht e palëvizshme, ndaj një stativ ose sipërfaqe e qëndrueshme është thelbësore për të parandaluar lëkundjen e kamerës. Edhe shtypja e butonit të shkrehësit mund të shkaktojë probleme, prandaj është më mirë të përdorni një telekomandë Canon Wireless Remote Control BR-E1 ose programin Canon Camera Connect në telefon për të aktivizuar shkrehësin nga distanca. Programi ju lejon gjithashtu të shkrepni ekspozimet e llambave, gjë që ju mundëson ta mbani të hapur shkrehësin për disa minuta ose më shumë, që është perfekte për të shkrepur fishekzjarrë ose yje natën.

Vështirësia gjatë shkrepjes së ekspozimeve të gjata ditën qëndron te caktimi i shpejtësisë së shkrehësit që lejon zhvillimin e një lëvizjeje të mjaftueshme. Në kushte ideale duhen shpejtësi shkrehësi mbi disa sekonda, ndaj kini parasysh ta mbani ISO të ulët dhe aperturën të vogël. Ndihmon dhe të shkrepni në kushte me re apo në hije, ose në fund të ditës kur dhe drita është më e zbehtë. Përndryshe investoni në një filtër që fiksohet në fund të objektivit dhe pengon hyrjen e një pjese të dritës. Një filtër dendurie të ulët (ND) do të ishte optimal.

Pasi të keni zotëruar ekspozimin, mundësitë krijuese janë të pafundme. Shumica e kamerave Canon pa pasqyrë dhe DSLR kanë një modalitet ekspozimi të shumëfishtë që ju lejon të kombinoni më shumë se një kuadër. Frymëzuar nga teknika e ekspozimit të shumëfishtë nga ditët e filmit në të cilat i njëjti kuadër filmi ekspozohej dy herë ose më shumë, kjo veçori ju lejon të krijoni çfarëdo efektesh mahnitëse.

Nga tre opsionet e kombinimit brenda kamerës, Additive i ngjan më shumë teknikës së filmit, pasi kombinon vlerat e ndriçimit në mënyrë që zonat e bardha të mbeten të bardha. Kur shkrepni në këtë modalitet, shikoni për forma të forta, kontrast të fortë dhe silueta të dallueshme.

Herën tjetër që nxirrni kamerën, provoni të eksperimentoni me trekëndëshin e ekspozimit dhe shikojini vetë ndryshimet që mund të sjellë në fotot tuaja.

Shkruar nga James Paterson